Yalnız yetişkinlerin değil bebek ve çocukların ve hatta anne karnındakilerin sağlığını tehdit etmeye devam eden demir eksikliği konusunda ciddi tedbirler alınması toplum sağlığı açısından önem arz etmektedir. Bununla birlikte her birey kendi sağlığından ve özellikle aile bireylerinin ve çocuklarının sağlığından sorumludur. Bu sebeple hepimizin demir eksikliği nasıl giderilir, öğrenerek birilerinin bizi bu olumsuz durumdan kurtarmasını beklemek yerine kendimiz de demir eksikliği ve onun yol açtığı kansızlıkla mücadele edebilmeliyiz. Burada bir noktayı açıklığa kavuşturmak gereklidir. Demir eksikliğini nasıl geçirilebileceğini anlatmakta maksat sizin bu konuda doktora danışmamanız ve kendi kafanıza göre çözümler aramanız değildir. Bilakis demir eksikliği uzman bir doktor tarafından gözetimi gerektiren ve gerekirse doktorun yazacağı ilaçlarla tedavi edilecek bir sorundur. Ancak sizin de demir eksikliği ile ilgili bilgi edinmeniz zarar vermeyecektir.
 |
| Meyve yiyerek demir eksikliği giderilir mi? Cevap: Evet! |
Demir eksikliğinin giderilmesi daha çok demir içeren besinler tüketmekle
olacağı gibi gıdalardaki demir türünün ve demir emilimini etkileyen faktörlerin
yönetilmesi daha çok mineralin kana geçmesine ve kan yapılmasına yardım
edecektir. Demir emilimini azaltan ve çoğaltan faktörler çok olmakla beraber
bunlar içerisinde C vitamini önemli bir faktör olarak öne çıkmaktadır. C
vitamini içeren yiyecekler yemeni durumunda birkaç saat boyunca bağırsakta
demir emilimi artar. C vitamini bu etkiyi vücuda emilip kana geçmeden evvel,
doğrudan demir ile girdiği etkileşim sayesinde henüz bağırsaklardayken
sağlamaktadır. C vitamini sayesinde daha çok demirim gıdalardan emilmesini
sağlamak istiyorsanız demir bakımından zengin gıdalar tüketirken yanında C vitaminli
besinler de yemeyi ihmal etmemelisiniz.
Altını çizmek gereken bir nokta ise C vitamini bol gıdalar tüketmenin daha
çok bitkisel beslenen ve demir eksikliği de bu sebepten ortaya çıkmış kişilere
fayda sağlayacağıdır. Zira bitkilerdeki demir ile etteki demir birbirinden
farklı özellikler gösteren minerallerdir. Her ikisi de sonuç olarak demir
atomundan oluşur ama etten alacağınız demir kanı oluşturan hemoglobin molekülü
halindedir yada ona yakın bir formdadır. Bu tür demir bağırsaklarda hızla
emilir. Dahası yakınlarında bitki demiri varsa onun da hızla kana geçmesine yol
açar. Mesela, etli kurufasulye yediğinizde etteki demir yalnızca kendisi yüksek
oranda emilmekle kalmaz. Aynı zamanda demir zengini bir gıda olan fasulyedeki
demirin de kana daha yüksek oranda geçmesini sağlar. Oysa, sadece bitki türü
gıdalarla beslendiğinizde bu avantaj ortadan kalkar. Bitkilerdeki demir hem
daha az emilir hem de kan yapmak için o kadar faydası yoktur. Eğer çok az et
tüketiyorsanız çok yakında demir eksikliği hangi hastalıklara yol açar,
öğrenmek zorunda kalabilirsiniz.
Neyse ki meyve, sebze, tahıl ve bakliyat ağırlıklı beslenen ve demir
eksikliği tehlikesiyle karşı karşıya olan kişiler de birkaç önlem alarak demir
eksikliğinden korunabilmektedir. Bunun ilk adımı yukarıda bahsettiğimiz C
vitaminidir. Bu vitamin bitkilerdeki demirin daha yüksek oranda vücuda
geçmesini sağlar ve boşa gitmesine engel olur. Öte yandan C vitamini etteki
demire büyük bir etki yapmaz. Zaten etteki demir son derece faydalı olduğu için
C vitamininin yardımına ihtiyacı yoktur. Görüldüğü üzere demir her ne kadar
kendisi bir vitamin olmasa da ve demir vitamini diye bir şeyden söz etmek
mümkün olmadığı halde bir başka vitamin demir eksikliğinin giderilmesinde katkı sağlamaktadır. Bu
yüzden C vitamini kan yapar da diyebiliriz çünkü demir minerali kan yapımında
işe yaramaktadır.
C vitamini le demir eksikliğine iyi gelen yani demiri bol gıdaları bir
arada yiyebileceğiniz çeşitli menüler akla gelmektedir. Mesela sabah kahvaltısında
reçel gibi kalori deposu şeyler yerine domates ve yeşil biber yiyebilirsiniz.
Çay yerine bir bardak meyve suyu da işe yarar. Akşam yemeklerinde pilav yada
bulgurun yanında mutlaka salata olmalıdır. Bakliyat yedikten sonrada yine
salata yada meyve iyi gelecektir.
